Eindelijk zomer

Lieve vrienden en familie in Nederland,

Het is 7 juni en de laatste dagen heerlijk zomers weer. Dat was de afgelopen weken heel anders met stormen, temperaturen rond het vriespunt, regen en af en toe een sneeuwbui. In Nalaikh heeft men een bezuinigingsmaatregel, die nu wel heel erg slecht uitkwam. Vanaf 15 mei gaat namelijk de verwarming uit en dan hebben we ook geen warm water. Ze schakelen over van de hoofdcentrale naar een kleinere en vanaf 1 juni heeft de ene week de ene helft van Nalaik en de andere week de andere helft van Nalaikh warm water. Mijn week is morgen om, dus nog gauw even alles wassen en poetsen nu het nog gemakkelijk kan. Gedurende de tweede week was er ook regelmatig geen water of stroom en vooral dat laatste was vervelend, omdat je dan niet kan koken en ook de electrische kachel die ik van Joke en Hans heb gehad kon ik niet gebruiken. Vorig jaar heb ik een 1-pits camping brandertje meegenomen en dat kwam dus nu heel goed van pas, want een dag zonder koffie????? Wel dat was dus de tweede helft van mei.

De eerste helft was betrekkelijk zonnig en niet zo koud en dat kwam mooi uit, want mijn “ik heb een hekel aan kou dochter” Liesbeth kwam me bezoeken. Dat was een heel leuke verrassing. Direct het eerste weekend zijn we naar Terelj gegaan met Ankhaa, mijn vertaalster die 6 dagen ouder is dan Liesbeth, en dat klikte gelijk. Oyuntjimeg, de ziekenhuis manager, gaf ons gratis een jeep met chauffeur van het ziekenhuis mee uiteraard onder de voorwaarde dat ik eten en verblijf voor hem zou betalen. Lief he? Xaddaa, de chauffeur, vroeg of zijn vrouw Denjee, een van de huisartsen meemocht, dus togen we met zijn 5-en op pad. We hebben allerlei dingen in Terelj bekeken, vooral de natuur, lekker gepicknickt en overnacht bij Bert in een Ger. Bert zijn vrouw Gannaa had via haar broer geregeld dat we paard konden rijden en Liesbeth kwam er al snel achter dat ze hier andere commando’s hebben dan in Nederland. De paarden waren nog wel zwak van de winter en die van Liesbeth en mij zakten af en toe door de voorbenen, wat wel even schrikken was. ’s Avonds lekker gegeten en onder het genot van een biertje en wat wodka tot in de kleine uurtjes gezellig gebabbeld. Liesbeth wilde ook vooral wat uitrusten, dus hebben we niet al te veel geplanned. Een paar keer naar Ulaanbaatar shoppen, lunchen met Gambaa, muzeum bezoekje en een dagje beauty centrum, aangeboden door de mensen die een dergelijk centrum willen beginnen in Nalaikh in het Sociale behandel centrum annex sociale werkplaats dat we proberen van de grond te krijgen, zoals ik eerder schreef. In haar week werd ook de dag van de verpleging gevierd met een tripje naar het resort en natuurlijk gingen we mee. Duya, de verpleegkundige die ook betrokken is bij het behandelcentrum voor mensen met een verstandelijk handicap, stond erop dat wij de eersten waren die meegingen voor een ritje met hun nieuwe auto en met haar en haar man Samboo zijn we naar het nieuwe standbeeld van Djingis Khaan gegaan, dat niet zo ver van Nalaikh op een heuvel staat met een prachtig uitzicht over de steppen. We moesten veel mensen teleurstellen die allemaal iets met ons wilden doen, maar de tijd was kort en we wilden ook graag gewoon samen zijn. Ik ben heel erg blij dat Liesbeth gekomen is, omdat ze heeft kunnen zien en ervaren waarom ik het hier zo naar mijn zin heb en omdat we weer even samen konden zijn.

Ondertussen ging het werk tussen neus en lippen gewoon door. De deelnemers van de training “klant vriendelijke gezondheidszorg” waren erg positief en nadat de directeur het programma en de reacties had gelezen heeft hij besloten dat ik de training moet geven aan alle verpleegkundigen en doctors, dat wil zeggen 190 mensen. Linda en Gecca hadden heel waardevolle feed back gegeven op de training en ik heb het programma inmiddels aangepast en we zijn deze week gestart met de eerste groep. Het is een beetje lastig dat de directeur niet wil dat trainingen in werktijd worden gegeven, maar deze training wel verplicht heeft gesteld. Voor de deelnemers betekent het dat ze twee keer van 16.00 tot 19.00 moeten komen en 1 x een hele zaterdag. Omdat de groepen niet zo groot kunnen zijn betekent het voor Ankhaa en mij dat we heel veel avonden en weekenden moeten werken, helaas. Het Nationaal Mental hospital wil deze training ook voor alle doktors en verpleegkundigen, maar besloot het te verplaatsen naar september gelukkig.

Heel veel dingen zijn de afgelopen weken verplaatst of afgezegd omdat we hier in Mongolie een uitbraak hadden van dezelfde enorm besmettelijke virusziekte die in China het leven kostte van ruim 20 kinderen. De ziekte uit zich door zweertjes in en rond de mond, neus, handen en voeten. In Nalaikh werden in totaal ruim 300 kinderen positief bevonden en opgenomen, alle scholen werden gesloten om verdere infectie zoveel mogelijk te beperken en ouders werd geadviseerd hun kinderen zoveel mogelijk thuis te houden en niet mee te nemen naar openbare gelegenheden. Kinderdag, 1 juni, werd tot verdriet van veel kinderen niet gevierd. Inmiddels lijkt de situatie niet meer te verergeren en er zijn hier in Nalaikh gelukkig geen kinderen overleden. Er worden nog wel af en toe nieuwe gevallen gerapporteerd onder volwassenen, maar voor volwassenen is de ziekte niet levensbedreigend, voor kinderen wel. Overigens is deze ziekte ook de reden dat onze containers nog steeds in China staan. Men heeft een tijdje de grens min of meer gesloten en nu zijn de wachttijden voor verder vervoer per trein behoorlijk opgelopen. Ik heb een contactpersoon hier in UB die me steeds op de hoogte houdt, maar wanneer ze komen is op het moment niet te zeggen. We blijven ernaar uitkijken.

In deze periode zijn we verder gegaan met de voorbereidingen voor het sociale behandel en werk centrum. Veel gesprekken gevoerd met betrokken instanties over mogelijke samenwerking, de verschillende onderdelen beschreven in de vorm van projectvoorstellen en de kosten voor renovaties, inrichting, apparatuur en materialen verzameld. De gouverneur van Nalaikh is heel erg positief over dit plan, heeft alle steun die hij kan bieden toegezegd. We hadden een gesprek aangevraagd en hij had al de mogelijk betrokken managers van het gemeentehuis uitgenodigd. De toegezegde steun betreft bijvoorbeeld hulp bij allerlei wet en regelgeving, jaarlijkse financiele bijdrage, menskracht vanuit de verschillende afdelingen en onderzoek naar de mogelijkheden om de huidige financiele steun aan arme, meestal werkloze en/of gehandicapte inwoners om te zetten in mogelijkheden voor werk of gezonde voedingsproducten vanuit de nieuwe melkfabriek voor hun kinderen. Ik heb hem ook in contact gebracht met Habitad, een organisatie die arme mensen help met de bouw of renovatie van huizen om hun leefsituatie te verbeteren. Hij heeft hen toegezegd land beschikbaar te stellen voor nieuwe woningbouw en zal gegevens verstrekken van mensen die voor dit type project in aanmerking komen. Mensen die hiervoor in aanmerking willen komen moeten namelijk zelf ook investeren. Financieel met een lening die zo wordt opgesteld dat ze rente en aflossing kunnen betalen en voldoende geld overhouden voor levensonderhoud en door zelf mee te werken aan de bouw of renovatie. Belangrijk voor Nalaikh waar zoveel arme mensen zijn en rond 80% van de bevolking in een Ger woont, zonder stromend water, slecht sanitair en om te koken en voor verwarming gebuik maakt van kolenkachels. Hopelijk draagt dit bij aan een vermindering van gezondheidsproblemen als infecties en ademhalingsproblemen.

Ook de vrijwilligers hadden het druk. Na nog enkele herhalingstrainingen te hebben gegeven werden de voorbereidingen getroffen voor het eindexamen. Van september tot en met mei hebben ze afwisselend trainingen gevolgd en met de opgedane kennis gewerkt ter ondersteuning van de huisartsen bij preventiewerk en eenvoudige verpleegkundige handelingen. Iedereen is van mening dat hun werk een heel waardevolle bijdrage is aan de gezondheidszorg omdat ze een nauwe band kunnen opbouwen met de families in hun werkgebied en daardoor eerder gezondheidsrisico’s kunnen zien dan de doktor, die hiervoor gewoon geen tijd heeft, en inwoners kunnen adviseren. Omdat ik van mening ben dat hun werk een meer structurele positie zou moeten innemen in de gezondheidszorg in Mongolie wil ik met alle resultaten gaan praten met mensen van het ministerie. In februari heb ik hierover al met twee mensen in het ministerie gesproken en afgesproken met de resultaten langs te komen. Dan moeten die resultaten wel meetbaar zijn en dus hebben we een eindexamen georganiseerd om de theoretische kennis te toetsen, mede onder toezicht van de manager gezondheidszorg van het gemeentehuis. Op 4 juni jl. Kwamen 41 vrijwilligers examen doen en inmiddels weet ik dat 32 van hen zijn geslaagd. Ook het praktijkwerk moet beoordeeld worden en daarvoor hebben de vrijwilligers het hele jaar een registratie bijgehouden, die wekelijks is gecontroleerd door de huisartsen. Op basis van bepaalde indicatoren gaan we de eindresultaten van het hele jaar de komende twee weken bekijken en ook daar een waarde aan toekennen. En dan ...... is het op 27 juni een groot feest. Alle vrijwilligers die voor de theorie zijn geslaagd krijgen een diploma. Alle vrijwilligers die een goed praktijk resultaat hebben (dat kunnen vrijwilligers zijn, die niet aan het examen hebben deelgenomen om welke reden dan ook) krijgen een certificaat. De beste vrijwilliger van het afgelopen seizoen van elk subdistrict krijgt een kleine financiele beloning, deze beloning is het afgelopen jaar voor elk seizoen ter beschikking gesteld door VSO. Voor 27 juni zijn alle vrijwilligers, doktors en verpleegkundigen van de huisartsenposten uitgenodig, alsmede alle trainers van het afgelopen jaar. Ook mensen van de ondersteunende organisaties, zoals VSO en NLM zijn uitgenodig en de betrokkenen van het gemeentehuis. Na de uitreikingen zijn er hapjes en drankjes en kan er gedanst worden. We zijn nog bezig met de TV omdat het goed zou zijn het werk en de toegevoegde waarde van vrijwilligers aan iedereen bekend te maken. Onze vrijwilligers verdienen het om in het zonnetje te worden gezet.

Zoals jullie hebben kunnen lezen is er weer van alles gebeurd en ligt er genoeg werk om me niet te hoeven vervelen de komende tijd. Naast alle hiergenoemde activiteiten blijven ook de projectvoorstellen voor verbeteringen binnenstromen. Het is fantastisch hoe actief iedereen bezig is met kritisch te kijken naar het eigen werk en met allerlei goede ideeen komt om dat werk te verbeteren. Soms wil ik dat een dag uit 48 uur bestaat om alles wat sneller op te kunnen pakken. Daarom heb ik besloten deze zomer niet naar Nederland te komen, zodat ik in de rustiger zomermaanden wat meer tijd heb om verschillende doctors en verpleegkundigen te helpen met hun verbeter projecten.

Wel de zon schijnt inmiddels en ik ga er vandaag lekker van genieten en vanavond met Ankhaa naar de opera in Ulaanbaatar waarvoor ik kaartjes heb gekregen van Roy.

Voorzover al vakantie wens ik jullie lekker weer, uitrusten en bijkomen van dagelijkse beslommeringen, en vooral veel genieten. Ik wens jullie allen een mooie zonnige zomer toe.