Februari en begin maart

Hallo allemaal,

Februari is natuurlijk een korte maand, maar het ging wel heel erg snel dit keer en terwijl ik dit schrijf is het de dag van de vrouw. Zoals eerder gezegd heb ik heel veel bezoekjes afgelegd met Tsagaan Sar. Wat ik het allerleukste eraan vond is dat je helemaal opgenomen wordt als een vriend van de familie. Er zijn gedurende deze dagen allerlei rituelen. Als je binnenkomt groet je de oudste man in huis met een speciale Tsagaan Sar groet en met twee uitgestrekte armen met open handen. Als deze man ouder is dan jij leg je jouw armen onder die van hem, is hij jonger, dan omgekeerd. De gastheer en gastvrouw dragen traditionele kleding en een hoed of pet. Mongolen kussen niet maar keren je hun wang toe en ruiken aan elkaar. Na dit ritueel krijgt je eerst Mongoolse thee, salades, aardappel met rozijnenbrood en snoepjes. Dan wordt er door de gastheer wodka in een klein glaasje geschonken wat je in 1 teug op moet drinken, tot drie keer toe. De mannen hebben in een speciaal soort tasje een flesje met een geurige olie of tabak. Op een speciale manier word je dat aangereikt als teken van vriendschap en daar ruik je dan aan. Vervolgens komt de bootz op tafel het traditionele maal gedurende Tsagaan Sar. Op tafel staat een heel grote schaal met gebraden schapenvlees en voor familie en goede vrienden wordt daar een stukje vanaf gesneden. Verder staat er op tafel een toren van ovale koeken, afgewisseld met stukjes droge kaas en andere witte dingen met een kroon van witte snoepjes en suikerklontjes in allerlei vormen (zie foto). Stagaan Sar is de viering van het nieuwe maanjaar, een Boedistisch feest. De eerste avond lees je de horoscoop voor het nieuwe jaar, volgens deze horoscoop ga ik een goed jaar tegemoet, maar het is geen goed jaar voor mij om te trouwen, wat ik overigens toch niet van plan was, dus dat komt goed uit. Voordat de zon de andere dag opkomt moet je ritueel iets begraven en 21 keer een bepaalde spreuk opzeggen, een soort mantra. Dat iets en de mantra hangen af van wanneer je geboren bent en voor mij was dat een varken en een spreuk die ik jullie zal besparen. Dat ritueel begraven van, in mijn geval, een varken is symbolisch het kwaad weg doen. Geen echt varken dus, maar iets wat je zelf maakt en er op lijkt. Vervolgens loop je er omheen en spreek je 21 keer je mantra uit. Bij Nara hebben we allerlei spelletjes gedaan met de schapenbotjes. Ik zal daar de volgende keer wat foto’s van maken. Ik heb de hele familie van Aryuna, mijn tolk, ontmoet en traditie getrouw alle foto albums bekeken. Het voelde heel erg warm allemaal. Chimgee en Gambaa hebben me werkelijk helemaal opgenomen in de familie. Omdat zij de oudste in het gezin is kwam iedereen bij hen langs en gingen we later ook haar moeder en zijn moeder en grootmoeder nog bezoeken. 16 mensen in 1 jeep, kan dat? Ja in Mongolie is dat mogelijk en eigenlijk is dat ook heel knus. Ik heb genoten van deze speciale dagen, vooral omdat alles wat je doet en laat te maken heeft met bezinning en respect voor anderen.

Het volgende evenement was “de ziekenhuissportdagen”. Op donderdag was er schaken en tafeltennis en op vrijdag volleybal en basketbal. Elke afdeling en dus ook het management stelde teams samen. De vraag was of ik mee wilde doen met het basketbalteam, want ze kwamen er 1 tekort. Nu heb ik van mijn leven nog nooit gebasketbald, ik kan me zelfs niet herinneren ooit twee stappen met zo’n bal te hebben gedaan. Gelukkig speelt Jennifer basketbal, ben ik een paar keer gaan kijken en hebben zij en Annemarie me de spelregels uitgelegd. Dank, dank daarvoor, want nu wist ik in elk geval ongeveer hoe het gaat. Mijn rol was een bepaalde speelster van onze tegenstander proberen af te dekken, ballen die terug kwamen van schotpogingen proberen te bemachtigen en zorgen dat ik aanspeelbaar was. Jennifer, je had me moeten zien. Als ik de bal had wist ik niet hoe snel ik hem weer af kon spelen, omdat ik echt geen meter met die bal kan dribbelen en zeker niet kan scoren. Het was echt lachen en toen we ook nog wonnen van de polikliniek, het sterkste team, jubelde mijn hele team, alsof we kampioen waren geworden. Al met al werden we vierde over alle onderdelen bij elkaar en hebben we afgesproken met elkaar te gaan trainen. Kan ik dat basketballen misschien toch nog echt leren, want ik vind het wel een erg leuke sport.

En toen was er ook nog de dag van de vrouw. Ik kan me niet herinneren dat die dag in Nederland breed gevierd wordt, maar in Mongolie vieren we alles wat los en vast zit, dus ook deze dag. De dag zelf is elke vrouw vrij van haar werk. Omdat in het ziekenhuis slechts een handje vol mannen werken heeft het voor hen ook geen zin om te komen werken, behalve een paar chauffeurs en de dokters en verpleegkundigen die dienst hebben in het ziekenhuis. Half Mongolie ligt overigens stil op 8 maart. Omdat vrouwen vrij zijn op 8 maart moet er een andere dag gevonden worden om het op het werk te vieren natuurlijk. Dinsdag hadden we eerst het ziekenhuisfeest. In wezen heel simpel met weinig kosten, want er wordt een gymzaal was afgehuurd en een band van vrienden van het ziekenhuis komt spelen. Tussen het dansen door werden er gedichten voorgedragen en Mongoolse liedjes gezongen door verschillende collega’s en werden door de directeur de prijzen uitgereikt van het sportevenement. Woensdag vierden we vrouwendag met de werknemers van het management en omdat er maar twee mannen op die afdeling werken werd besloten mannendag ook direct mee te nemen. Met een microbus vol (21 mensen) vertrokken we om 12.00 uur naar Tereltj. Enkele dagen ervoor hadden we lootjes getrokken en net als met Sinterklaas moest je een cadeautje kopen voor die persoon. Er wordt geld ingezameld waar de inkoper eten en drinken van koopt en andere onkosten van betaalt, zoals de huur van een Ger in Teretj, die we de hele dag tot onze beschikking hadden. Na de lunch gingen we met z’n allen wandelen, sneeuwgevechten houden en een heuse wedstrijd sumo worstelen in de sneeuw. De directeur Dashdolgor en zijn waarnemer Oyunchemeg waren de hele dag de gangmakers. Rozig, voldaan, met spierpijn van het lachen en onze magen gevuld met op traditionele manier gekookt eten werden we laat in de avond allemaal weer thuis gedropt. Vandaag ben ik met Chimgee, Gambaa en twee van Chimgee’s beste vriendinnen naar hun huis in de heuvels gegaan om vrouwendag te vieren. De mannen kookten en hebben de hele dag zeer goed voor ons gezorgd. Met de kinderen heb ik op stukken karton en plastic flessen gesleed van de heuvel naast hun huis. Liesbeth, jij weet hoe snel het gaat als je op iets van plastic zit. Op een van de foto’s zie je dat hun hond 6 jonkies heeft gekregen. Zo schattig, je zou er zo een mee willen nemen, maar op een flat is dat niet zo eenvoudig.

Sinds vorige week komen de twee dochters van één van onze chauffeurs in het weekend naar mijn appartement om Engels te oefenen. Het zijn echt heel leuke meiden en ik kijk er elke keer naar uit. Op een van de foto’s zie je Nenda en Dodzmaa.

Al met al heeeeeel veel leuke dingen meegemaakt dus.

Gewerkt? Ja ook dat. We zijn heel druk geweest met profielen opstellen voor de nieuwe vrijwilligers en met voorbereidingen voor aanvragen van extra geld bij donor organisaties. Op het platteland is de toegankelijkheid tot noodhulp een probleem door gebrek aan communicatiemiddelen en de grote afstanden in gebieden waar vrijwel geen echte wegen zijn. Om een voorbeeld te geven van ons district: de huisartsen leggen te paard 10 tot 67 km af om de verst wegwonende patiënt te bezoeken omdat ze geen ander vervoermiddel tot hun beschikking hebben. Veel herders hebben geen telefoon, als er al bereik is voor degenen die wel telefoon hebben, en als er een dokter nodig is komen ze met twee paarden naar een huisartsenpost om de dokter op te halen. Nadat 103 (ons 112 nummer) is gebeld heeft een ambulance 10 tot 45 minuten nodig om bij een spoedgeval te komen, waarbij ze over de steppen scheuren als echte rally coureurs. Onze ambulances rijden 60.000 km per jaar en na plm. 350.000 km zijn ze vrijwel geschikt voor de sloop en dat is niet erg verwonderlijk. Voor Europese begrippen is het ook ongelooflijk hoe ze hun werk dan ter plaatse en onderweg met vrijwel geen instrumenten en materialen doen. Nalaikh valt officieel onder UB en net als 2 andere buitendistricten wordt door de overheid geen extra geld beschikbaar gesteld voor de bijzondere plattelandskenmerken die we hebben. Als we zelf een extra auto aanschaffen krijgen we wel het salaris van de chauffeur vergoed, maar juist deze drie buitendistricten kampen met grote financiële problemen en kunnen zich dat dus niet veroorloven. Wij zijn druk bezig om uit te zoeken of er organisaties zijn die ons willen sponsoren voor vervangende ambulances omdat drie auto’s echt heel veel technische problemen geven en tot op de draad versleten zijn. Ter voorbereiding ben ik met één van de chauffeurs en de facility manager bedrijven af geweest op zoek naar goede tweedehands auto’s en het verzamelen van offertes. Ook zijn we offertes aan het verzamelen voor goede communicatie apparatuur. Samen met een verpleegkundige van neurologie zijn we ook aan het kijken naar meubilair en trainingsmateriaal voor de inrichting van een trainingsruimte voor geestelijk gehandicapten. Op zich heel bijzonder omdat de zorg voor deze mensen op een heel laag pitje staat. Pete van VSO heeft onderzoek gedaan naar potentiële donor organisaties in Mongolie en zodra we alles verzameld hebben ga ik de managers helpen projectvoorstellen te schrijven. Voor het vrijwilligersproject ga ik dit weekend met drie managers naar een speciale training die door het Rode Kruis, in samenwerking met VSO wordt gegeven. Daarna gaan we selecteren en contracten opstellen. Het Yak festival in het grensgebied tussen Ovorkhangai en Arkhangai is gelukkig een week later, zodat we alles af kunnen ronden voor dat ik daar heen ga.

De afgelopen week heeft het weer gesneeuwd, dus groetjes uit een heel mooi wit Nalaikh. Ada